Oszczędzanie a inwestowanie – jak przejść od gromadzenia do pomnażania?

Ten tekst przeczytasz w 6 min.

Oszczędzanie i inwestowanie to pojęcia, które niekiedy używane są zamiennie, jednak każde z nich ma swoje specyficzne cechy i pomaga realizować odmienne cele. Czym właściwie różni się oszczędzanie od inwestowania?

Czym jest oszczędzanie?

Oszczędzanie, w najbardziej potocznym rozumieniu, to po prostu wydawanie mniej i szukanie optymalizacji w różnych obszarach naszych finansów. W praktyce warto jednak spojrzeć na oszczędzanie jako sposób na zbudowanie poduszki bezpieczeństwa i funduszu awaryjnego. Inaczej mówiąc, oszczędzanie to gromadzenie środków, które pozwolą poradzić sobie z nieprzewidzianymi wydatkami i trudniejszymi momentami w życiu.

Wyobraźcie sobie sytuację, gdy nagle musicie pokryć koszt naprawy samochodu lub remontu mieszkania. Dzięki zgromadzonym oszczędnościom możecie uniknąć stresu i niepotrzebnego zadłużania się. Pomyśl o oszczędzaniu jako o budowaniu solidnych fundamentów – to pierwszy, niezbędny krok w budowaniu stabilnej sytuacji finansowej.

Zobacz także: Większe dochody i mniejsze wydatki. Czy to możliwe jednocześnie?

A czym jest inwestowanie?

Inwestowanie to sposób na pomnażanie kapitału, w którym pieniądze pracują dla nas. Wiąże się ono z lokowaniem środków w różnego rodzaju aktywa, takie jak akcje, fundusze inwestycyjne, obligacje czy nieruchomości, z nadzieją na osiągnięcie wyższego zysku niż ten, który daje tradycyjne oszczędzanie na koncie w banku lub na lokacie.

Wyobraź sobie inwestowanie jako ekscytującą podróż, w której, zamiast spokojnych, znanych dróg, wybierasz bardziej wymagające trasy, ale o potencjalnie wyższym zysku.

Zobacz także: Zostań esencjalistą i lepiej bilansuj swoje finanse!

Oszczędzanie a inwestowanie – główne różnice

Oba wymienione obszary nie wykluczają się wzajemnie i są niezbędnym elementem zdrowych finansów. Zrozumienie różnic między oszczędzaniem i inwestowaniem daje podstawy do zbudowania skutecznej strategii zarządzania pieniędzmi. Jakie są zatem główne różnice między oszczędzaniem i inwestowaniem?

Żeby je lepiej dostrzec spójrzmy na oba pojęcia z trzech perspektyw:

Cel

• Oszczędzanie koncentruje się na zabezpieczeniu finansowym, budowaniu funduszu awaryjnego i poduszki finansowej.
• Inwestowanie natomiast służy budowaniu kapitału i pomnażaniu zgromadzonych środków

Dostępność środków

• Oszczędności są szybciej dostępne – idealne na nagłe wydatki i nieprzewidziane sytuacje. Mogą być też bazą do realizacji planów takich jak podróże czy remont mieszkania
• Inwestycje często wymagają dłuższego horyzontu czasowego, ponieważ lokujemy pieniądze w aktywach lub instrumentach finansowych o zmiennych kursach

Poziom ryzyka

• Oszczędzanie minimalizuje ryzyko utraty kapitału, co do zasady czyni je to bezpiecznym rozwiązaniem.
• Inwestowanie wiąże się z większym ryzykiem, ale daje szansę na osiągnięcie wyższych zysków, przynajmniej w teorii.

Żeby zrozumieć te różnice jeszcze lepiej, wyobraź sobie oszczędzanie jako trzymanie pieniędzy w bezpiecznym sejfie, podczas gdy inwestowanie to wysłanie ich na misję, która może przynieść niespodziewane, pozytywne rezultaty – choć zawsze istnieje ryzyko napotkania przeszkód.

Zobacz także: Dlaczego nawyki mogą usprawnić Twoje finanse?

Droga od oszczędzania do inwestowania

Jak już wielokrotnie podkreślimy, by nie pogubić się w skomplikowanym świecie inwestycji, warto działać krok po kroku. Pamiętaj, że przejście od oszczędzania do inwestowania nie musi być nagłe ani ryzykowne. Poniżej prezentujemy przykładową drogę jaką możemy bezpiecznie przejść z oszczędzania do inwestowania:

1. Zbuduj fundusz awaryjny i poduszkę finansową

Na początek skoncentruj się na zgromadzeniu środków, które pokryją wydatki na 3–6 miesięcy przy założeniu np. utraty pracy. To poduszka finansowa. Nie możemy jej mylić z funduszem awaryjnym, który z kolei służy do zabezpieczenia się na awaryjne sytuacje.

2. Zabezpiecz się na przyszłość i pomyśl o emeryturze

O części swoich oszczędności pomyśl również w kontekście emerytury. Rozwiązania takie jak konto IKE, IKZE czy wpłaty na PPK mają zapewnić ci bezpieczeństwo w dłuższej perspektywie i nie muszą spełniać cechy, którą mają pozostałe twoje oszczędności. To pieniądze, które nie muszą być tak szybko dostępne. Użyjesz ich w przyszłości by podnieść standard życia na emeryturze. To też doskonały pomost pomiędzy światem oszczędności i inwestycji.

3. Edukuj się

Zarówno przed podjęciem decyzji o tym jak ulokować oszczędności jak i wyborem rozwiązań emerytalnych czy instrumentów do inwestowanie warto zacząć od zdobycia wiedzy. Kursy, książki, webinary czy konsultacje z ekspertami pomogą ci zrozumieć mechanizmy rynkowe oraz sposoby zarządzania ryzykiem. Pamiętaj – inwestowanie to nie hazard, a świadome podejmowanie decyzji nawet takich obarczonych ryzykiem. Musisz mieć jak największą świadomość podejmowanych decyzji, w ten sposób ograniczasz wspomniane ryzyko. Możesz ograniczyć jej jeszcze bardziej i np. jeśli zdecydujesz się wejść do świata giełdy, możesz najpierw skorzystać z symulatorów, w których nie wydajesz prawdziwych pieniędzy.

4. Zacznij od małych kwot

Nie musisz od razu inwestować dużych sum. Rozpocznijcie od niewielkich kwot, na przykład poprzez zakup obligacji lub ETF-ów. W taki sposób możesz zdobyć praktyczne doświadczenie i stopniowo oswoić się z rynkiem i szerokim wachlarzem instrumentów finansowych.

5. Dywersyfikuj portfel

Kluczową zasadą w inwestowaniu jest dywersyfikacja. Często cytowane przez ekspertów powiedzenie mówi, że nie trzyma się wszystkich jajek w jednym koszyku. Inwestuj w różne aktywa, tylko tak zminimalizujesz ryzyko i zabezpieczysz kapitał przed gwałtownymi spadkami na jednym froncie.

6. Regularnie przeglądaj strategię

Rynki finansowe są dynamiczne, dlatego warto regularnie analizować swoje inwestycje i dostosowywać strategię do aktualnych warunków. Monitorowanie portfela pozwoli ci na bieżąco reagować na zmiany i utrzymać kierunek rozwoju.

Bezpieczna strategia

Z naszej przykładowej drogi wynika, że kluczem do sukcesu w finansach osobistych może być umiejętne łączenie strategii oszczędzania i inwestowania. Oszczędzanie stanowi solidny fundament, który daje poczucie bezpieczeństwa, natomiast inwestowanie to sposób na dynamiczne pomnażanie kapitału. Przejście od jednego do drugiego wymaga jednak odpowiedniego przygotowania, edukacji i cierpliwości.

Jeśli czujesz, że to jeszcze nie jest czas na poważne inwestycje wybierz takie formy, które pozwolą ci poszerzyć możliwości bezpiecznego pomnażania środków i ochronić je przed inflacją. W takiej sytuacji warto przyjrzeć się jakie masz opcje poza tymi oferowanymi przez banki. Tu doskonałym przykładem rozsądnych aktywów i instrumentów są:

• Obligacje skarbowe – zwłaszcza te indeksowane inflacją – możesz je prosto kupić za pomocą Banku PKO BP
• Konta IKE lub IKZE – jako forma zabezpieczenia przyszłej emerytury
• Złoto – jako stabilne aktywo, wolne od podatków i doskonale chroniące przed inflacją
• Gotowe fundusze dostępne w domach maklerskich, które wymagają od ciebie przede wszystkim decyzji o dopuszczalnym poziomie ryzyka
• Fundusze ETF – forma łatwo dostępna na platformach i w aplikacjach do inwestowania, która pozwala na tzw. Inwestowanie pasywne

Te przykładowe pięć rozwiązań pokazuje, że pomiędzy oszczędzaniem i inwestowaniem istnieje spora przestrzeń, która może być dla ciebie doskonałym sposobem na zdobycie doświadczenia i świadomości w skuteczniejszym zarządzaniu finansami. To rozwiązania, które pozwolą ci zabezpieczyć się na wypadek utraty pracy lub nieprzewidzianych sytuacji, pomyśleć o emeryturze i zaryzykować nieco bardziej by dać sobie szansę na pomnożenie posiadanych pieniędzy.

Trzymam kciuki za powodzenie twojej własnej strategii!