Pisaliśmy już o najpopularniejszych złotych monetach bulionowych. Dziś trochę więcej o mennicach, które za tymi monetami stoją. Historie niektórych z nich są równie fascynujące, jak historie tych monet.
Rand Refinery/South African Mint
Mennica Południowoafrykańska oraz firma Rand Refinery odpowiadają za produkcję pierwszej i najbardziej rozpoznawalnej monety bulionowej na świecie – Krugerranda. Miało to miejsce w 1967 roku. Do 1980 roku Krugerrand stanowił aż 80 proc. światowego rynku złotych monet. Samo słowo „Krugerrand” stało się synonimem złotej monety.
Rand Refinery założone zostało w 1920 roku, przez Izbę Górniczą Afryki Południowej. Spółka i cały kompleks rafinerii i wytopu powstały po to, by rafinować złoto wydobyte w RPA na miejscu. Wcześniej wysyłane było do Londynu. Na przestrzeni lat Rand Refinery stało się największym na świecie zintegrowany kompleksem tego typu.
Z początku złoto rafinowano do czystości 996, a następnie sprzedawano Południowoafrykańskiemu Bankowi Rezerw. Ten sprzedawał je klientom z całego świata, za pośrednictwem rynków w Londynie i Zurychu.
Rand Refinery jest członkiem LBMA od 1921 roku, a więc niemal od samego początku. Jest także jednym z sędziów Good Delivery LBMA, a więc jednym z pięciu arbitrów, których zadaniem jest wspieranie LBMA w utrzymywaniu standardów i całego systemu Good Delivery.
Dowiedz się więcej o Krugerrandzie
Royal Canadian Mint
Pod koniec XIX wieku pojawił się pomysł budowy oddziału Mennicy Królewskiej w Ottawie. W ciągu kolejnych lat pomysł ten zmaterializował się i mennica rozpoczęła produkcję monet obiegowych. Z początku były to monety bite na potrzeby Imperium Brytyjskiego. Od 1931 roku, kiedy to Kanada uzyskała autonomię, mennica zajęła się produkcją na rynek rodzimy.
Mennica produkuje i sprzedaje monety bulionowe i sztabki o wysokiej czystości ze złota, srebra, palladu i platyny. Wytwarza także granulaty złota i srebra na potrzeby przemysłu jubilerskiego i zastosowań przemysłowych. Oferuje usługi rafinacji, analizy i przechowywania metali, a także bardzo szeroką ofertę monet kolekcjonerskich i upominkowych.
Złota moneta Liść Klonowy o wadze 1 uncji została wprowadzona na rynek w 1979 roku. Stanowiła swego rodzaju odpowiedź na Krugerranda.
W maju 2007 roku Mennica wyprodukowała monetę Big Maple Leaf (Duży Liść Klonu) o wadze 100 kg. Jej nominał wynosił 1 mln dolarów kanadyjskich, jednak ówczesna wartość rynkowa kształtowała się na poziomie 4 milionów dolarów.
Wybito pięć egzemplarzy tej monety i jedna z nich w 2017 roku została skradziona z Muzeum Bodego w Berlinie. Kilka miesięcy później w związku z kradzieżą aresztowano cztery osoby. W lutym 2020 roku złodzieje usłyszeli wyroki. Co ciekawe, monety nie odnaleziono. Prawdopodobnie została przetopiona i sprzedana.
Dowiedz się więcej o monecie Kanadyjski Liść Klonowy
US Mint
United States Mint, czyli Mennica Stanów Zjednoczonych, jest odpowiedzialna m.in. za produkcję monet obiegowych. Pierwsza mennica założona została w 1792 r. w Filadelfii, na mocy Ustawy o monetach z 1792 r. Wkrótce dołączyły do niej inne ośrodki – Charlotte, Dahlonega, Nowy Orlean, San Francisco czy Carson City.
Do dzisiejszych czasów działają tylko cztery z nich: Filadelfia, Denver, San Francisco i West Point. Monety wybite w poszczególnych obiektach można rozpoznać po znaku menniczym: P (Filadelfia), S (San Francisco), D (Denver) oraz W (West Point).
Dla nieistniejących już obiektów: C (Charlotte), D (Dahlonega), O (Nowy Orlean), CC (Carson City), M (Manila, Filipiny),
US Mint produkuje monety obiegowe, kolekcjonerskie, bulionowe, a także metale (m.in. Złote Medale Kongresu – jedno z najwyższych odznaczeń państwowych w USA). Zajmuje się także zabezpieczeniem i kontrolą przepływu sztabek złota i dystrybucją.
Wśród najpopularniejszych złotych monet z US Mint wymienić należy emitowanego od 1985 roku Amerykańskiego Orła oraz emitowanego od 2006 roku Amerykańskiego Bizona.
Dowiedz się więcej o monecie Amerykański Orzeł
Perth Mint
Mennica w Perth założona została w 1899 roku, dwa lata przed powstaniem Związku Australijskiego – bo tak brzmi formalna nazwa Australii. Była ostatnią z trzech australijskich filii kolonialnych Mennicy Królewskiej (The Royal Mint), i jedyną, która przetrwała do czasów dzisiejszych. Dwie pozostałe to mennice w Sydney i Melbourne.
Mennica w Perth powstała z myślą o rafinacji złota wydobytego w trakcie australijskiej gorączki złota. Miała również bić suwereny na potrzeby Imperium Brytyjskiego. Choć Związek Australijski powstał 1 stycznia 1901 roku, jeszcze do lipca 1970 roku mennica w Perth znajdowała się pod kontrolą rządu brytyjskiego.
Początek najnowszej historii Perth Mint datować można na rok 1987, kiedy to powstała państwowa spółka Gold Corporation, zajmująca się zarządzaniem mennicą. Również w tym samym roku wyemitowaną po raz pierwszy złotą monetę Australian Gold Nugget (złoty samorodek). W 1989 roku moneta przechrzczona została na Australijskiego Kangura. Wiązało się to ze zmianą wizerunku na rewersie – dotychczasowego samorodka zastąpił kangur, który uznany został za lepszy symbol Australii.
W pierwszym dniu sprzedaży, nabywców znalazło 155 tys. egzemplarzy monety (155 tys. uncji trojańskich, a więc 4,8 tony złota!!!), co okazało się być wielkim sukcesem.
W 2011 roku Perth Mint stworzyła największą, najcięższą i najcenniejszą złotą monetę na świecie. Pobiła tym samym dotychczasowy rekord należący do Royal Canadian MInt. Mowa o ważącej 1 tonę (dokładnie 1012 kg) monecie Australijski Kangur. Jej wartość w momencie wybicia wynosiła 53,5 mln dolarów australijskich. Moneta ma 80 cm średnicy i 12 centymetrów grubości. Jej nominał to 1 mln dolarów australijskich.
Mennica poza wybijaniem monet obiegowych, kolekcjonerskich i bulionowych, świadczy także usługi z zakresu rafinacji oraz inne usługi dla przemysłu złota.
Dowiedz się więcej o monecie Australijski Kangur
Mennica Austriacka (Münze Österreich)
Początki Mennicy Austriackiej datuje się na XII wiek. Wracający z krucjat król Anglii Ryszard Lwie Serce został pojmany i uwięziony przez księcia Austrii Leopolda V (nawiasem mówiąc, swojego kuzyna). Było to następstwem konfliktu, który zrodził się między nimi. W zamian za uwolnienie króla Anglicy zapłacili 12 ton srebra. Leopold postanowił wybić ze srebra monety, co zapoczątkowało mennictwo w Wiedniu.
W całej historii Austrii istniało wiele mennic. Jednak po utworzeniu Republiki Austrii w 1919 roku, jedyną mennicą stała się Główna Mennica Wiedeńska. W 1989 roku przemianowana została na Mennicę Austriacką. W tym czasie stała się także spółką akcyjną i spółką zależną należącą do Austriackiego Banku Narodowego.
Mennica zajmuje się produkcją monet obiegowych (do 2002 roku był to szyling, obecnie euro), a także złotych i srebrnych monet bulionowych, w tym najsłynniejszych Wiedeńskich Filharmoników i współczesnych bić monet historycznych – dukatów austriackich, guldenów czy talarów Marii Teresy.
Dowiedz się więcej o monecie Wiedeńscy Filharmonicy
Royal Mint
Początki Królewskiej Mennicy datowane są na rok 886, co czyni ją jedną z najstarszych mennic na świecie. Co ciekawe, produkowana przez nią moneta bulionowa Britannia, dołączyła do kanonu najpopularniejszych monet („Wielka szóstka”) stosunkowo niedawno.
Działając pod prawną nazwą The Royal Mint Limited, jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest w całości własnością Skarbu Jego Królewskiej Mości i ma wyłączny kontrakt na dostarczanie monet obiegowych. Zajmuje się także produkcją monet obiegowych dla innych państw, a także monet i sztabek z metali szlachetnych.
Od 2018 r. The Royal Mint rozwija swoją działalność, by zrównoważyć spadek zapotrzebowania na gotówkę. Nacisk położony został na produkty inwestycyjne z metali szlachetnych i numizmaty – stąd rosnąca promocja i popularność Britannia.
W tym roku Mennica Królewska otworzyła też pierwszy na świecie zakład specjalizujący się w przemysłowym odzysku i rafinacji złota z odpadów elektronicznych i złomu złota. Tym samym wychodzi naprzeciw przyszłym wyzwaniom związanym z kończącymi się zasobami złota.
Dowiedz się więcej o monecie Britannia
Ekspert rynku złota z liczącym już ponad dekadę doświadczeniem w branży. W Goldenmark pełnił funkcję dyrektora ds. rynków międzynarodowych. Zwiedził świat i zobaczył wszystko (łącznie z legendarnymi dywanami jubilerów, z których wytapia się drobinki złota). W Goldsaverze pełni funkcję głównego analityka oraz filaru zespołu eksperckiego. Prywatnie wytrawny obserwator polityki, geopolityki i gospodarki.
