Cena złota uzależniona jest od popytu i podaży. Na popyt wpływa szereg czynników takich jak sytuacja gospodarcza i geopolityczna, wysokość stóp procentowych czy siła dolara amerykańskiego. Co wpływa na podaż? Oprócz samych zasobów złota, jednym z takich czynników jest AISC – All-in Sustaining Costs, czyli, w uproszczeniu to, ile kosztuje wydobycie jednej uncji złota.
AISC oraz drugi wskaźnik AIC (All-in Costs), wprowadzone zostały w 2013 roku przez Światową Radę Złota. Ich celem jest zapewnienie większej przejrzystości na rynku wydobywczym. Są one bardzo pomocne m.in. dla inwestorów kupujących akcje spółek wydobywczych. Ułatwiają analizę rentowności spółek wydobywczych, ale także porównanie różnych spółek.
AISC zawiera w sobie wszystkie koszty niezbędne do utrzymania działalności wydobywczej i produkcji, przeliczanej na uncję złota. AIC to wskaźnik obejmujący nieco szerszy widok, zawiera m.in. wydatki na rozwój i nowe projekty. AIC ułatwia zatem analizę całej spółki, zaś AISC analizę rentowności spółki w kontekście giełdowej ceny złota.
Zobacz także: Od czego zależy cena złota?
Co zawiera AISC?
AISC obejmuje szeroki zakres wydatków, które wykraczają poza same bezpośrednie koszty wydobycia. Są to m.in.:
- koszty operacyjne kopalni: płace, konserwacja sprzętu, zużycie materiałów, energia;
- koszty przetwarzania i rafinacji;
- lokalne koszty administracyjne;
- opłaty licencyjne i podatki od produkcji;
- koszty eksploatacji i oceny – wydatki związane z poszukiwaniem nowych złóż i oceną ich potencjału;
- koszty kapitałowe na utrzymanie działalności – wydatki niezbędne do utrzymania istniejących operacji górniczych, takie jak wymiana sprzętu, konserwacja, rekultywacja terenu kopalni i usuwanie odpadów;
- koszty ogólne i administracyjne na poziomie korporacyjnym.
Czarek Jóźwik
„Sklep Goldsaver to wygodne rozwiązanie dla osób jak ja, które do tej pory nie miały zbyt wiele do czynienia ze złotem. Można ustawić stałe zlecenie i przypomnieć sobie o złocie jak kurier przyniesie już całą uncjową sztabkę. Nie trzeba śledzić notowań i zastanawiać się, czy teraz jest dobry moment na zakup czy nie. Spoko wygodny sposób na budowanie kapitału na przyszłość, bez konieczności zagłębiania się w niuanse rynku”
Jak widać, jest tego całkiem sporo. Koszt ten dzielony jest przez liczbę dostarczonych uncji i otrzymujemy AISC.
Przykładowo uśredniony AISC dla wszystkich projektów wydobywczych Barrick Gold Corporation w I kwartale 2025 roku wynosił 1775 USD. Oznacza to, że przy średniej cenie złota dla I kwartału wynoszącej 2859,6 USD za uncję, Barrick zarabiał ponad 1080 dolarów na każdej wydobytej uncji złota.
Oczywiście sprawa nie jest aż tak prosta, jakby się mogło wydawać. Mówimy o uśrednionym AISC dla wszystkich projektów Barrick Gold, a tych jest kilkadziesiąt na całym świecie. W każdym z nich AISC jest inne – czasem niższe, czasem wyższe. AISC zmienia się także w czasie (przeważnie w górę), ponieważ wiele ze składowych AISC zawiera inflację. Również wydobycie kruszcu z głębszych pokładów przeważnie wiąże się z wyższymi kosztami.
Zobacz także: Które kraje mają największe wydobycie złota
Jak AISC wpływa na cenę złota
AISC może, choć nie musi, wpływać na cenę złota, głównie poprzez wpływ na podaż. W sytuacji, gdy cena giełdowa złota spada poniżej poziomu AISC, wydobycie staje się mniej rentowne lub wręcz nierentowne.
W tej sytuacji logicznym wydaje się ograniczenie wydobycia w celu ograniczenia strat. Jednak to również nie jest proste – wstrzymanie wydobycia, a później ponowne jego uruchomienie to koszty. Jednocześnie, gdy spada podaż, a popyt pozostaje niezmieniony, cena złota wzrasta. Wobec tego w pierwszej kolejności spółki… po prostu kontynuują wydobycie na stracie, w nadziei, że cena złota wróci powyżej poziomu AISC.
AISC można zatem traktować jako tzw. kosztową podłogę dla ceny złota. Spadek giełdowej ceny złota poniżej kosztowej podłogi jest możliwy, ale nie długotrwale, ponieważ może on doprowadzić do ograniczenia podaży.
A co w drugą stronę?
Co, jeśli cena złota jest wyższa niż AISC, jak w przytoczonym przykładzie Barrick Gold? Czy spowoduje to spadek ceny złota? Nie do końca. Ponieważ spółka musi zabezpieczać się przed takimi wahaniami rentowności i posiadać rezerwy na czas, gdy wydobycie staje się mniej rentowne.
Istotnie wyższe zyski mogą prowadzić do zwiększenia podaży, poszukiwań nowych złóż (w ostatnich latach z niewielkim powodzeniem) i otwierania nowych projektów wydobywczych, co faktycznie mogłoby wpłynąć na obniżenie giełdowej ceny złota. Jednak jest to tylko jeden z wielu czynników.
Sprawdź, ile złota jest na świecie, kiedy go zabraknie i co się wtedy stanie?
Ekspert rynku złota z liczącym już ponad dekadę doświadczeniem w branży. W Goldenmark pełnił funkcję dyrektora ds. rynków międzynarodowych. Zwiedził świat i zobaczył wszystko (łącznie z legendarnymi dywanami jubilerów, z których wytapia się drobinki złota). W Goldsaverze pełni funkcję głównego analityka oraz filaru zespołu eksperckiego. Prywatnie wytrawny obserwator polityki, geopolityki i gospodarki.
